Toen de Club van Rome in 1972 haar beruchte rapport Grenzen aan de groei uitbracht, ging dat vergezeld van een deadline. Wanneer we onze levensstijl niet zouden veranderen, zouden we binnen honderd jaar afstevenen op een ernstige crisis. Tegen die tijd zouden bevolkingsgroei, gebrek aan voedsel, vervuiling en uitputting van natuurlijke bronnen de aarde grotendeels onleefbaar hebben gemaakt.
Eén van de leden van de Club van Rome, Ervin Laszlo, heeft met lede ogen moeten aanzien dat we toen niet hebben geluisterd en vertelt tegenwoordig nog steeds hetzelfde verhaal – met één belangrijk verschil: de deadline is een stuk dichterbij gekomen. In plaats van honderd jaar – nog een comfortabele marge, omdat mensen ervan uitgingen dat de crisis hén niet zou treffen – hebben we nu, volgens Laszlo, nog hoogstens tien jaar om het tij te keren.
Waarom hebben we toen niet geluisterd? Waarom hebben we toen niet voldoende maatregelen genomen? Wat heeft ons ervan weerhouden gezamenlijk het gevaar af te wenden? Het antwoord is: ‘we waren te druk bezig met elkaar te bestrijden’. We waren te druk met ruzies over macht, religie en geld. We hadden het te druk met onszelf om te luisteren naar moeder Aarde.
Jaren geleden verkeerde Engeland in een soortgelijke situatie. Terwijl het volk klaagde over te dure huizen, schoenen en auto’s rolden parlementsleden over elkaar heen – althans, degenen die niet waren geroyeerd vanwege buitenechtelijke seks. Een columnist van The Times zag maar één oplossing voor de malaise: oorlog voeren. Tijdens oorlogen staan de neuzen immers weer dezelfde kant op en slaan ze de handen ineen. De columnist raadde aan om Zweden binnen te vallen; vredelievende lui tenslotte, die niet zo hard zouden terugslaan...
In navolging van mijn Britse collega zou ik ook een oorlog willen aanbevelen: een oorlog tegen de vernietiging van ons milieu. In deze oorlog zullen we, voor het eerst, niet tégen elkaar vechten, maar mét elkaar. We zullen een gezamenlijk doel hebben om voor te leven, in plaats van een reden om te sterven.
Al vaker heeft de mensheid laten zien tot grootse daden in staat te zijn wanneer de rijen worden gesloten. Met een duidelijk doel en deadline zullen we in staat zijn tot wonderen. Toen president John F. Kennedy in 1961 meedeelde dat hij binnen tien jaar een man op de maan wilde hebben, is dat gelukt dankzij een collectieve inspanning. Miljarden werden vrijgemaakt, wetten werden aangenomen en een gigantisch team ging aan de slag om Neil Armstrong op 21 juli 1969 op de maan te zetten.
Maar vóórdat we met zijn allen ten strijde trekken om de planeet te redden, is er een andere strijd die moet worden gewonnen: de oorlog van binnen. Laszlo zegt het zo: ‘Wanneer mensen hun bewustzijn niet veranderen, zal geen enkele maatregel werken.’ Ieder van ons wordt uitgedaagd om – binnen tien jaar – het innerlijke gevecht tussen haat en liefde in het voordeel van de liefde te beslechten.
Win die oorlog! Win hem voor jezelf en voor ons allemaal.
